Wydarzenia, Historia, Drzązgowo, Ciekawostki

Wybitny pedagog, działacz oświatowy i społecznik – równo 200 lat temu urodził się Ewaryst Estkowski

26-10-2020 01:22   Janusz Ludwiczak

Zobacz komentarze (0) * Skomentuj

Równo 200 lat temu, 26 października 1820 roku w Drzązgowie urodził się Ewaryst Estkowski, pedagog, działacz oświatowy i społecznik.

Ewaryst Estkowski urodził się 26 października 1820 r. w Drzązgowie. Był synem właścicieli gospodarstwa rolnego – Jana i Katarzyny.

– Ojciec był właścicielem samodzielnego gospodarstwa rolnego, czyli przysiółka Dębiny Drzązgowskiej, leżącego w odnogach rzeczki Męciny oraz ekonomem (rządcą) w majętności hrabiego Antoniego Grudzińskiego. W skład tych dóbr wchodziły wsie: Drzązgowo i Wysławice oraz folwark Sokolniki – opowiada Kazimierz Matysek, regionalista.

Pierwsze trzy lata mały Eweryst spędził z rodzicami w maleńkim drewnianym dworku. W 1823 r. rodzina Estkowskich przeniosła się do Strzyżewa pod Witkowem.

– Ojciec Ewarysta zakupił 80 hektarów ziemi, sądząc, że zapewni to byt rodzinie. Jednak we wsi nie było szkółki. Wychowanie i nauka została powierzona prywatnemu nauczycielowi, u którego chłopiec przebywał na stancji poza domem w Krzepiszynie pod Kcynią do 6. roku życia. Nauczyciel stosował pamięciowe nauczanie i kary cielesne, co zniechęcały chłopca do nauki. Nie mogąc utrzymać się z folwarku ojciec Ewarysta przeniósł się ze Strzyżewa do Powidza – wskazuje Kazimierz Matysek.

Następnie Ewaryst Estkowski rozpoczął naukę w szkole ewangelickiej w Bierzglinie, w której uczył się czytać i pisać. W wieku 12 lat przeniósł się wraz z ojcem do Mierzewa pod Witkowem. W szkole elementarne był pilnym uczniem, po czym zdał egzamin do Seminarium Nauczycielskiego w Poznaniu. W latach 1839-1842 podjął pracę nauczyciela w Wojciechowie koło Jarocina. Stamtąd karnie przeniesiono go do Mikstatu.

Brał udział w wydarzeniach Wiosny Ludów w 1848 roku. Był współzałożycielem oraz członkiem komitetu redakcyjnego Towarzystwa Pedagogicznego. Redagował i wydawał pisma pedagogiczne, m.in. "Elementarzyk", "Szkoła Polska", "Szkółka dla dzieci", "Szkółka dla młodzieży".

Ewaryst Estkowski, nauczyciel, redaktor czasopism i publikacji pedagogicznych, działacz społeczny, propagator szkół elementarnych, twórca autorskiej metody nauki pisania i czytania opartej na zasadzie stopniowania trudności szczególną uwagę poświęcał właśnie nauczaniu elementarnemu.

W swoich opracowaniach poruszał zagadnienie kształcenia nauczycieli, zagadnienie szkół niedzielnych, szkół realnych, zagadnienie oświaty pozaszkolnej. Według niego nauczanie elementarne ma uszlachetniać uczucia, kształcić władze umysłowe, przyswajać uczniowi początki najważniejszych wiadomości.

W 1928 r. w Drzązgowie, przy drodze polnej do Gułtów, obok budynku dawnej szkoły odsłonięto pomnik z tablicą pamiątkową:

Ewarystowi Estkowskiego
urodzonemu 26 X 1820 r. w Drzązgowie
zasłużonemu krzewicielowi polskiej myśli pedagogicznej
wytrwałemu bojownikowi w walce o oświatę ludu polskiego
Nauczycielstwo Okręgu Szkolnego Poznańskiego

14 lat temu przeprowadzono gruntowny remont pomnika z inicjatywy gminy. Ponowne odsłonięcie i poświęcenie pomnik odbyło się 23 listopada 2006 roku.

Za zasługi i wkład w rozwój szkolnictwa imię Ewarysta Estkowskiego nosi wiele placówek oświatowych na terenie Polski, m.in. Społeczna Szkoła Podstawowa nr 1 w Łodzi, Szkoła Podstawowa nr 6 w Bydgoszczy czy Szkoła Podstawowa nr 1 w Kostrzynie.

Imieniem wybitnego pedagoga nazwano wiele ulic w kraju - m.in. w Poznaniu, Środzie Wlkp, Jarocinie, Ostrowie Wlkp., Kępnie, Lesznie, ale również w Gorzowie, Tychach czy w niemieckim mieście Paderborn.

Ewaryst Estkowski zmarł 15 sierpnia 1856 r. w Soden w Niemczech, tam też jest pochowany.

Fot: archiwum, Janusz Ludwiczak

ZOBACZ TAKŻE: Urodził się tu wybitny pedagog, działacz oświatowy i społecznik. Początki tej wsi sięgają 1391 r.