Janusz Ludwiczak, portal InfoKostrzyn.pl: Jak wspomina Pan Burmistrz początek kostrzyńskiego samorządu?
Marian Markiewicz: Ta pierwsza kadencja była pełna entuzjazmu i euforii związanych ze zmianami, wyjścia z dotychczasowego systemu i opresji komunistycznej. Była też o tyle trudna, że należało przeformatować urząd i mentalność pracowników.
Wiele działań budziło niezadowolenie, począwszy od pracy urzędników, po nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem samorządu. Znoszono rzeczy związane z zaleceniami odgórnymi, załatwianiem interesów, budowami, które były realizowane nie na swoich nieruchomościach. Przykładem jest pawilon przy ul. Poznańskiej, gdzie dziś jest Chata Polska, był on własnością gminnej spółdzielni, a został wybudowany na gruncie mleczarni i szkolnym. Należało wszystkie rzeczy uregulować. Była też nadzieja na reprywatyzację części obiektów, które były na terenie naszej gminy.

Czy dzisiejszy samorząd mocno się zmienił?
Samorząd dzisiejszy poza nazwą nie ma wiele wspólnego z tym samorządem, który był na początku lat 90. Wówczas była pełna euforia i chęć do pracy, działań.
Opowiem o ciekawej sytuacji. Ustawa nakładała obowiązek pobierania diet, niektórzy radni składali oświadczenia o rezygnacji z ich pobierania, ale takiej możliwości prawnie nie było. Początkowo diety były wysokości takiej, że starczało zaledwie na paczkę papierosów. Cześć osób i tak przekazywała środki na działalność przedszkoli czy innej instytucji. Po kilku latach kiedy samorządy dzięki ustawie mogły podnosić diety, zaczęły się interesy a działalność na rzecz społeczności lokalnej zeszła na dalszy plan.

A sam Kostrzyn też zmienił się przez te 30 lat?
Oj na pewno. Wiele rzeczy można było zrobić więcej i lepiej za te same pieniądze. Natomiast wówczas inne były priorytety, związane z wodociągowaniem, telefonizacją gminy, budową sieci gazowej. Wszystko udało się wtedy realizować na szczęście bez zaciągania kredytów. Gdy zostałem burmistrzem, przejmowałem gminę z długiem. Doskonale pamiętam, że było to – 252 tys. zł. Gdy odchodziłem z urzędu, na koncie był już dużo pieniędzy na plusie.
Wówczas staraliśmy się przejmować majątek, który był zbędny PGR-om czy osobom prywatnym na mienie gminy, która dysponowałaby swoimi zasobami, posiadała majątek i w przyszłości mogłaby czerpać z tego korzyści. W krótkim czasie okazało się, że następcy wyprzedawali wszystko. Przykładem jest sprzedaż apteki razem z chodnikiem.

A jak to się stało, że wybrał Pan drogę samorządową?
Po części to był przypadek. Pomogło zapewne kojarzone w Kostrzynie moje nazwisko. Tu jest tradycja rodzinna - fabryka pierników, itd. Dziadek był powszechnie szanowanym piekarzem. Starzy Kostrzyniacy kojarzyli to. Zdobyłem wykształcenie na Politechnice, miałem doświadczenie w pracy w dużej firmie, pracowałem w Hucie Katowice, byłem przewodniczącym rady pracowniczej. Komitet Obywatelski zgłosił się do mnie z propozycją, bym startował w wyborach. Zostałem wybrany najpierw na radnego, a potem na burmistrza. Byłem wówczas jednym z najmłodszych burmistrzów w Polsce. Urzędnicy zakładali, że będę pół roku i się poddam. Okazało się, że w drugiej kadencji nie miałem już kontrkandydata, a układ, który się wytworzył spowodował, że zostałem odwołany.

Cofnijmy się, do 27 maja 1990 roku. Dużo wtedy było kandydatów?
Oj tak, Komitet Obywatelski nie był jedyny. Ja za przeciwnika miałem Kazimierza Matyska, to była postać znana w Kostrzynie. Było dużym zdziwieniem, że wygrałem. Zadziałała na pewno nowa fala, jaką był Komitet Obywatelski, który obsadzał wszystkie okręgi wyborcze.

Niebawem przedstawimy rozmowę z Pawłem Iwańskim, przewodniczącym I kadencji Rady Miejskiej Gminy Kostrzyn i burmistrzem w latach 2002-2014.

Fot: Urząd Miejski w Kostrzynie (zdj.arch), Janusz Ludwiczak

ZOBACZ TAKŻE: 30 lat temu po raz pierwszy wybraliśmy samorząd